Bilgisayar Kontrolü ile istenilen oranlarda çimento, agrega, su ve gerektiğinde katkı maddeleri kullanılarak beton santralinde karıştırılması ile üretilen ve tüketiciye “Taze Beton” olarak teslim edilen mamule HAZIR BETON denir.
Hazır Betonun üretimine geçilmeden önce hazır betonda kullanılacak hammaddeler itina ile seçilir. Hazır betonun ana hammaddeleri;
Tasarlanan bu ana hammaddeler TS EN 206 ’ya göre hesap edilerek her beton sınıfına göre beton karışım hesabı oluşturulur.Bu formülasyon beton santralinde otomasyona girilerek üretime geçilir.
Hazır beton, çabuk kullanılması gereken bir üründür. Üretiminden itibaren yaklaşık 2 saat içerisinde, müşteri tarafından teslim alınması ve kalıba yerleştirilmesi gerekmektedir.
Betonun Taşınması Sırasında Kıvam Kaybının Muhtemel Nedenleri
Betonun yalancı priz yapması. Bunun önüne karıştırma işlemine devam edilerek geçilebilir.
Hazır beton taşımasında en önemli unsur mikser katı geldi diye betona su katılmasıdır. %20 fazla su ilave edilmesi, %30 mukavemet azalmasına, %30 fazla su ilave edilmesi, %50 mukavemet azalmasına, %100 fazla su ilave edilmesi, %80 mukavemet azalmasına, neden olur. Beton şantiyeye vardığında uygun kıvamda (örneğin S3 isteniyorsa slump değeri 10-15 cm) olmalıdır. Bu kıvamdaki beton şantiyede rahat işlenebilecek beton demektir. Ama beton daha rahat işlensin diye maalesef inşaatlarda gereksiz yere fazladan su ilavesi yapılmaktadır. Bu fazladan ilave edilen su büyük ölçüde betonun mukavemetini düşürmektedir.
Örneğin; C 25/30 Betonuna bir kova (30 litre) su vermek ile beton sınıfını C20/25 betonu haline getirmek anlamına gelir. Birde bu betona vibratör kullanılmıyor ve beton şişlenmiyor ise bu betonun sınıfı C10 -12 olmaktadır. Sonuç olarak o betondan kimseye hayır gelmez.
BETONA VERİLEBİLECEK EN BÜYÜK ZARAR,
FAZLADAN SU KATILMASIDIR!
YERLEŞTİRME AŞAMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
Beton yüzeyine “kür malzemesi” (Beton yüzeyinde parlaklık sona erdikten sonra) ;
Özellikle yaz aylarında en az 1 hafta boyunca sulayarak beton yüzeyinin sürekli ıslak kalmasını sağlamak.
Uygulamada karşılaşılan çatlak sorunlarının en yaygın sebebi döküm süresi uzun olan işlerde kürlemenin döküm sonuna bırakılmasıdır. Özellikle sıcak havalarda dökümü takip eden ilk 15-30 dk. içinde (yüzey bitirme işleminden hemen sonra) kürleme işlemi başlatılmalıdır.
Yerine yerleşen betonun dayanımının zaman içinde gelişimi, bünyesindeki suyun çimento ile yapacağı hidratasyon ile mümkündür. Hidratasyon olayını engelleyen nedenler;
SICAK HAVANIN TANIMI
TS 1248 (Anormal Hava Koşullarında Beton Yapım, Döküm ve Bakım Kuralları) standardına göre; Art arda 3 günlük hava sıcaklığı ortalamasının 30 °C ’nin üzerinde olması durumu olarak ifade edilir. Sıcak hava koşullarını sadece hava sıcaklığı olarak değil de, aşağıdaki koşulların bir kombinasyonu olarak değerlendirmek gerekir:
Beton yüzeyi zarar görmeyecek hale geldiğinde (mastar çekildikten yaklaşık 20 dakika sonra) mümkün olan her yere su püskürtülüp beton yüzeyi ıslak tutularak kür uygulanmalıdır. Bu konu yerleştirmeden sonraki ilk 24 saat içinde çok önemlidir. Bütün beton yüzeyleri ıslak tutulmalı ve bu uygulama kesintisiz yapılmalıdır.
Beton günde en az 3 defa beton kurumasına fırsat verilmeden sulanmalı veya üstüne konulacak çuval, hasır gibi örtüler suyla sürekli doygun hale getirilmelidir. Su kürü uygulandığında suyun sıcaklığı beton sıcaklığından çok düşük olmamalıdır, aksi takdirde ısı farkı ile yüzeyde oluşacak gerilmeler betonun çatlamasına sebep olacaktır
SOĞUK HAVANIN TANIMI
TS 1248 (Anormal Hava Koşullarında Beton Yapım, Döküm ve Bakım Kuralları) standardına göre; Ortalama hava sıcaklığı 3 gün boyunca <5 oC olması, Bu 3 günün hiçbir 24 saatinde yarım günden fazla >10oC olmaması durumudur.
Soğuk Hava Şartlarında Beton Dökülmesi
Betonla temas edecek yüzeylerin sıcaklığı ile dökülen betonun sıcaklığı arasında farkın büyük olmamasına özen gösterilmelidir. Gerekirse beton dökülecek yer ısıtılmalıdır.